Պարապմունք 42.
Թեմա՝ Ամբողջ թվերի գումարման օրենքները:
Տեսական նյութ
Բնական և կոտորակային թվերի գումարման ձեզ հայտնի տեղափոխական և զուգորդական օրենքները ճիշտ են նաև ամբողջ թվերի համար։
Տեղափոխական օրենք
Երկու ամբողջ թվերի գումարը գումարելիների տեղերը փոխա-
նակելիս մնում է նույնը։
Թվերի փոխարեն գործածելով տառերը՝ այս օրենքը կարելի է գրի
առնել հետևյալ կերպ.
a + b = b + a։
օրինակ՝ -2+(+8)=+8+(-2)
Զուգորդական օրենք
Եթե երկու ամբողջ թվերի գումարին ավելացվում է մի երրորդ
ամբողջ թիվ, արդյունքը հավասար է այն ամբողջ թվին, որը
ստացվում է առաջին թվին երկրորդ և երրորդ թվերի գումարն
ավելացնելիս.
(a + b) + c = a + (b + c)։
Օրինակ՝ (-10+6)+4=-10+(6+4)
Առաջադրանքներ
1.ա)(5+35)+798=838
1.բ)723+(59+17)=799
1.գ)(357+13)+48=418
1.դ)488+(596+12)=1096
2.
ա)=-38=-38
բ)=+12=+12
գ)=+9=+9
դ)=+3=+3
3. Ամբողջ թվերի զույգի համար ստուգե՛ք գումարման տեղափո-
խական օրենքի ճշտությունը.
ա) –9, –1
Օրինակ՝ -9+(-1)=-10; (-1)+(-9)=-10
գ) +8, –10,=8+(-10)=-2 (-10)+(8)=-2
ե) –13, +14=(-13)+(+14)=+1 +14+(-13)=+1
է) +8, 0,=+8+0=+8 0+(+8)=+8
բ) –3, +7=(-3)+(+7)=+4 +7+(-3)=+4
դ) –21, +12=-21+(+12)=-9 +12+(-21)=-9
զ) 0, –7=0+(-7)=-7 (-7)+0=-7
ը) +1, –4=(-4)+1=-3 +1+(-4)=-3
4.բ)56+(-16+7)=(56+(-16))+7
4.գ)(-52+17)+(-9)=)(-52)=(17+(-9))
4.դ)=-13(-8+25)=(-13+(-8))+25
5.
ա)=(+5)
բ)=(-2)
գ)=(+2),(-7)
դ)=(+1),(-7)
6.
ա․(49+(-49))+22=22
բ․(47+(-47))+58=58
գ․(17+(-27))=-56=-66
դ․(36+14)-(-51)=-1
ե․((-12)+12)+(-29)=-29
զ․(124+(-24)+59)=159
է․((-72)+(+62))+49=+39
ը․((-48)+28)+(-19)=(-39)
7) Տասնվեցհարկանի շենքի երկու հարևան մուտքերի վերելակները
կանգնած էին 12-րդ հարկում։ Մի վերելակը նախ բարձրացավ 2
հարկ, ապա իջավ 5 հարկ։ Մյուս վերելակը նախ իջավ 5 հարկ,
ապա բարձրացավ 2 հարկ։ Ո՞ր հարկերում կանգնած կլինեն
վերելակները։
Երկուսնել 9-րդ հարկումեն գումարելիների տեղափոխությունից գումարը չի փոխվում