Անդր(եա)ս , ակաց(յա) , միլ(յա)րդ , այժմ(եա)կան , քվ(յա)րկել , միջօր(եա)կան , անատոմ(իա) , բիլ(յա)րդ, հր(եա)կան, առօր(եա)կան, կր(իա), հեք(իա)թ, Մար(իա)մ, խավ(իա)ր, քիմ(իա), հր(եա), իդ(իա)լ, մում(իա):3. Լրացրու՝ գրելով յո, ոյ, իո երկհնչյունները:

 Գործնական քերականություն

Երկհնչյուններ
Յա երկհնչյունը գրվում է իա տառերով՝ 
ա) հետևյալ հայերեն բառերում՝ դաստիարակ, հեքիաթ, օվկիանոս, կրիա, խավիար, բամիա, փասիան
բ) մի շարք անուններում և ազգանուններում՝ Մարիամ, Երեմիա, Եղիա, Եղիազարյան, Բունիաթյան, Սուքիասյան
գ) աշխարհագրական անունների վերջում՝ Կիլիկիա, Ֆրանսիա, Գերմանիա և այլն
դ) օտար լեզուներից փոխառված բառերում՝ էներգիա, քիմիա, օլիմպիադա 

Կանանց օտար անունները գրվում են յա-ով, ինչպես՝ Ամալյա, Օլյա, բացառություն են Մարիա, Լիա անունները: 

Մի քանի անուններ ունեն զուգահեռ ձևեր: Որպես աշխարհագրական անուն գրվում են իա-տառերով՝ Ասիա, Վիկտորիա, Սոֆիա, իսկ որպես աղջկա անուն գրվում են՝ յա, Ասյա, Վիկտորյա, Սոֆյա: 

Մի-երկու բառում գրվում է եա, ինչպես՝ հրեա, իդեալ, սեանս: 

Առաջադրանքներ 

1. Լրացրու՝ գրելով իա կամ յա:
   
   Բրազիլիա , սառուցիյալ , քրիստոնյա , դաստիարակություն , պաշտոնյա , Ավստրիա , հեքիաթային, հոգյակ , լռելյայն , Նորվեգիա , Օֆելյա , միմյանց, ակադեմիայա , նյարդային , խարտյաշ , շուրջերկրյա , օլիմպիական , պատյան , քիմիական , Արփիար , Ամասիա, լյարդ։
   
   2.Լրացրու՝ գրելով իա կամ եա

Միլիոն, յոդ, չեմպիոն, ռադիո, մարմարն, արդյոք, ամբիոն, քսանյոթ, ռադիոընդունիչ, օրյորդ, կոմիսիոն,այոՍրապյոնյան, Պյոտր, ռադիոկայան;

5.Տրված բառերի բառամիջում կամ բառավերջում ավելացնել այնպիսի հնչյուն, որ ստացվի այդ բառի հարանունը (մոտ հնչող արտասանություն ունեցող բառ)։
Վերաբերել-յալ

հովար-հար

հնչուն-յուն

մրիկ-րրիկ

հրատարակություն-չություն

տեղի տալ-չտալ

կազմակերպական-ություն

խռնվել-առնվել

շառաչուն-չյուն

միաժամանակ-միառ

թոթվել-թոթովել

տեսիլ-տեսիլք

տանտեր-անտեր 

հրավեր-հրավերք
Օրինակ` վերաբերել-վերաբերվել:

6.Բառաշարքում ընդգծել բարդածանցավոր բառերը: Ինքդ գրիր 5 բարդածանցավոր բառ:
Մրգառատ, (մարզպետարան)(ընդդիմախոս)անգործություն, ձերբակալություն, ապօրինի, տնտեսագետ, (աստվածահաճո)տանտիրուհի, համամարդկային, նվազագույն, (աշխարհայացք)(առաջնակարգ)համազգային:

հրատարակչություն

քաղաքապետարան

գյուղապետարան

երկրաչափություն

ելեկտրակայան

Պարապմունք 35.

Հիշեցնում եմ  նոյեմբեր ամսվա ընթացիկ նախագծերը:
Ժամկետը՝ մինչև նոյեմբերի վերջ:

1. Հին խնդիրների ժողովածու
2. Իմ մաթեմատիկ ընտանիքը
3. Խնդիրների տեսագրում /երկրորդ մակարդակ կամ առաջարկում են սովորողները/:

Թեմա՝ Թվի բացարձակ արժեք կամ մոդուլ:

Թվի բացարձակ արժեք ասելով կհասկանանք, այդ թվի և կոորդինատային առանցք սկզբնակետի հեռավորությունը:

 Թվի բացարձակ արժեքը շատ հաճախ ասում են նաև թվի մոդուլ, կգրենք այսպես. Մոդուլի նշանը գրվում է  երկու ուղիղ գծով՝  | |:

 Օգտագործելով այդ նշանակումը՝ կարող ենք, օրինակ, գրել.

|–1| = 1, |0| = 0, |–7| = 7, |+8| = 8։

Առաջադրանքներ

1) Կոորդինատների սկզբից ի՞նչ հեռավորության վրա են գտնվում A(+5)-5 միավոր աջ , B (–9)-9 միավոր ձախ, C (+2)-2 միավոր աջ, D (–20)-20 միավոր ձախ կետերը։

2) Գտե՛ք հետևյալ թվերի բացարձակ արժեքները.
|-10|=+10

|+ 1|=-1,

|– 3|=+3

| + 12|=-12,

|+ 18|=-18

|0|=0,

|– 19|=+19,

| – 100|=+100։

3)Հաշվե՛ք |*| : 5 + 11 արտահայտության արժեքները` աստղանիշի փոխարեն տեղադրելով հետևյալ թվերը.

0, – 15, – 45, 10, – 30։

|0|:5+11=11

|-15|:5+11=14

|-45|:5+11=20

|10|:5+11=13

|-30|:5+11=17

4) Հաշվե՛ք

ա) |– 6| + |4|=10

բ) |– 50| + |– 4|=54

գ) |– 18| · |– 21|=378

դ) |21| – |6|=15

ե) |31| + |27|=58

զ) |44| : |– 4|=11

է) |– 3| – |– 1|=2

ը) |15| · |– 12|=180

թ) |– 210| : |– 15|=14

5) Եթե դրական ամբողջ թվի բացարձակ արժեքը հավասար է 9-ի, ինչի՞ է հավասար նրա հակադիր թվի բացարձակ արժեքը։

9

6) Երկու թվերից ընտրե՛ք այն թիվը, որի բացարձակ արժեքն ավելի մեծ է.

ա) – 7 <11,

|-7|=7

|11|=11

11-7=4
գ) – 31 եւ – 50,

|-31|=31

|-50|=50

50>31

50-31=19
ե) 0 եւ – 3

3

|0|=0

|-3|=3

բ) – 6 եւ – 5,

|-6|=6

|-5|=5

6>5

6-5=1
դ) 9 եւ 8,

9
զ) 17 եւ 0։

17

7) Համեմատե՛ք թվերը.

ա) – 8 < 7, գ) 3 > –13, ե) – 7 >–17,

բ) – 9 > – 11, դ) 0 > – 4, զ) 1 > – 8։

8) Թվերը դասավորե՛ք նրանց բացարձակ արժեքների աճման կարգով.

– 18, 0, 29, 3, – 4, – 17, – 5, 39։

0,3,4,5,17,18,39

9) Թվերը դասավորե՛ք նվազման կարգով.

50, – 37, 88, 29, – 67, – 33, – 18։

88,55,29,-18,-33,-37,-67

10) 41, – 43, – 49, 42, – 47, – 44, – 50 թվերի մեջ գտե՛ք ամենափոքր բացարձակ արժեքն ունեցողը։

41

Կարևոր: Սիրելի սովորողներ, Ինչ հետաքրքիր, ոչ ստանդարտ  խնդիրներ կառաջարկեք մաթեմատիկական ֆլեշմոբի նոյեմբեր ամսվա համար:

11)Խնդիրներ ֆլեշմոբից, լրացուցիչ
Ճագարն ուներ 20 գազար: Ամեն օր նա ուտում էր երկու գազար: Շաբաթվա ո՞ր օրն էր նա սկսել ուտել իր գազարները, եթե 11-րդ գազարը կերել էր երեքշաբթի օրը:

հինգշաբթի

12) Փուչիկները վաճառվում են տարբեր փաթեթներով, որոնցից յուրաքանչյուրը պարունակում է՝ 5, 10 կամ 25 հատ փուչիկ: Ամենաքիչը քանի՞ փաթեթ պետք է գնի Մարինեն, եթե նա ուզում է գնել ճիշտ 70 փուչիկ:

25+25+10+10=70

11)Խնդիրներ ֆլեշմոբից, լրացուցիչ